Er is grote behoefte bij gemeenten aan kennis over hoe extreemrechtse radicalisering online verloopt. En hoe preventieve acties uitgezet kunnen worden. Deze studie, die we uitvoerden in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, voorziet in die behoefte en richt zich specifiek op beschermende factoren. Twee vragen staan centraal: Wat zijn beschermende factoren binnen extreemrechtse radicalisering in de online context? Op welke manier kunnen beleidsmakers op deze factoren inzetten bij het maken van beleid en het ontwikkelen van concrete maatregelen ter preventie van online extreemrechtse radicalisering?
Extreemrechts lijkt bezig aan een voorzichtige opmars in Nederland. Deze speelt zich met name online af en onderscheidt zich daarom op belangrijke punten van het ‘traditionele’, op fysieke ontmoetingen geënte extreemrechts.
Op basis van een literatuuronderzoek, expertinterviews en kennissessies met gemeenten stellen we voor dat een preventieve aanpak gericht op beschermende factoren zich in vier richtingen beweegt:
- Het stimuleren van het vermogen van jongeren om kritisch en flexibel te kunnen denken (jongeren zijn ‘confident’ maar niet ‘competent’ als het om mediawijsheid en digitale vaardigheid gaat);
- Inzet op meer inzicht in de online leefwereld van jongeren bij ouders, docenten en andere gezagsdragers (om zo te zorgen dat jongeren zich meer verbonden voelen met hen en dat signalen van radicalisering sneller herkend worden);
- Het versterken van zowel lokale netwerken van professionals en sleutelfiguren ‘uit de wijk’ als van digitale netwerken;
- Het benutten van de mogelijkheden van het internet (o.a. het ten positieve inzetten van het kunnen verbinden over grenzen heen).