Wat betekent het om een dubbele nationaliteit te hebben in Nederland? In het politieke debat worden ‘dubbele paspoorten’ vaak geproblematiseerd. Maar hoe ervaren mensen met een dubbele nationaliteit dat zelf? Daar is nog maar weinig onderzoek naar gedaan. Uit het KIS-onderzoek Tussen twee werelden komt een genuanceerd beeld naar voren.
Meer dan een kwart van de Nederlandse bevolking heeft een migratieachtergrond; een deel daarvan bezit twee paspoorten. Rondom die dubbele nationaliteit is de afgelopen jaren in het politieke debat veel discussie ontstaan. ‘Door sommige politici wordt bijvoorbeeld de loyaliteit aan Nederland in twijfel getrokken. De dubbele nationaliteit is echt geproblematiseerd,’ zegt KIS-onderzoeker Jeroen Vlug.
Lange arm
Directe aanleiding voor het onderzoek was het manifest, in 2019 geschreven door een groep Nederlanders met een Marokkaanse achtergrond, die zich zorgen maken over ‘de lange arm van Marokko’ richting burgers met een dubbele nationaliteit. ‘Ze deden een oproep aan de Nederlandse overheid: bescherm onze rechten en heb oog voor de spanningen die er zijn. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft vervolgens KIS gevraagd: hoe breed leeft dit sentiment? Zijn er bepaalde ondersteuningsbehoeften?’
KIS-onderzoekers Eliane Smits van Waesberghe, Maxime van Gevel, Jeroen Vlug, Koen Kros en Roos Mulder doken in de wereld van de dubbele nationaliteit. ‘We zijn gestart met een uitgebreid literatuuronderzoek, zowel internationaal als in Nederland. Er bleek heel weinig empirisch onderzoek te zijn. Veel theorie, maar weinig concrete ervaringen van mensen zelf. Zeker in Nederland ontbreekt dat. Daarom hebben we gekozen voor zowel kwantitatief als kwalitatief onderzoek.