Woningzoekenden krijgen steeds meer gelijke kansen in de particuliere huursector. Dat blijkt uit de vierde ‘Landelijke monitor discriminatie bij woningverhuur’. Voor het eerst wordt geen hard bewijs meer gevonden van discriminatie op basis van afkomst, seksuele voorkeur of geslacht van geïnteresseerden voor een woningbezichtiging. Wel gaat meer dan de helft van de verhuurbemiddelaars in op verzoeken om bepaalde groepen huurders uit te sluiten, ondanks toegenomen bewustzijn dat dit discriminerend is.
Het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening zet zich in om woondiscriminatie tegen te gaan. Dit gebeurt onder andere via jaarlijkse monitoring en onderzoek. De landelijke monitor discriminatie bij woningverhuur is dit jaar voor de vierde keer uitgevoerd. Het Verwey-Jonker Instituut voert in opdracht van het ministerie sinds 2022 deze landelijke monitor uit.
Wat is er onderzocht?
Voor deze vierde monitor is van december 2024 tot en met mei 2025 op bijna 3.800 huuradvertenties van woningsite Pararius gereageerd uit naam van fictieve woningzoekenden. We onderzochten in welke mate verschillende profielen van fictieve woningzoekenden de huurwoning mochten bezichtigen. Wij onderzochten of er sprake was van discriminatie richting profielen met een Marokkaans of Pools klinkende naam, vrouwen met een Nederlands-klinkende naam (gender) en profielen waarbij het ging om een homoseksueel stel (seksuele gerichtheid). Daarnaast onderzochten wij door middel van 200 zogenaamde mystery calls de bereidheid van verhuurbemiddelaars om mee te werken aan een discriminerend verzoek van een fictieve verhuurder.
Geen significante discriminatie
Uit de vierde landelijke monitor 2024-2025 blijkt dat we voor het eerst geen significante discriminatie vinden bij de uitnodiging om een huurwoning te mogen bezichtigen. Profielen met een Marokkaans klinkende mannen- of vrouwennaam werden weliswaar iets minder vaak uitgenodigd voor een bezichtiging dan profielen met een Nederlands klinkende naam, maar dit verschil was niet significant. In de voorgaande monitors was er wel sprake van een significante mate van discriminatie.
Voor profielen met een Pools klinkende mannennaam (vergeleken met een Nederlands klinkende mannennaam) en profielen van een stel met twee mannennamen (vergeleken met profielen met een mannen- en vrouwennaam) vonden we, net als in de voorgaande monitor, ook geen significante mate van discriminatie. Profielen met een Nederlands klinkende vrouwennaam werden iets vaker uitgenodigd dan profielen met een Nederlands klinkende mannennaam, maar ook dit verschil was niet significant.
Op basis van deze correspondentietesten lijkt discriminatie tijdens de eerste fase van de selectie van potentiële huurders afgenomen te zijn. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat woningaanbieders zich meer bewust zijn van het discriminatieverbod en zorgvuldiger omgaan met de regels ten aanzien van woondiscriminatie.
Mystery calls: bereidheid tot discriminatie
Naast correspondentietesten is in dit onderzoek gebruik gemaakt van mystery calls waarbij acteurs zich voordeden als potentiële verhuurders die telefonisch contact opnamen met verhuurbemiddelaars waarbij zij een discriminerend verzoek deden om bepaalde groepen huurders te weren. Uit de mystery calls blijkt dat een groot deel van de verhuurbemiddelaars bereid is om mensen met een niet-Nederlandse achtergrond direct of indirect uit te sluiten voor een huurwoning wanneer de verhuurder daar om vraagt. In de helft van de mystery calls gingen de verhuurbemiddelaars mee in het discriminerende verzoek. Maar uit de gesprekken blijkt ook dat het aandeel verhuurbemiddelaars dat zich bewust is van het discriminerende karakter van het verzoek is toegenomen in vergelijking met de voorgaande monitor uit 2023.