Het landelijk gebied in Nederland staat volop in de aandacht. Plattelandsvernieuwing is een begrip, door het eerste Kabinet Kok op de politieke agenda geplaatst. Dit rapport doet verslag van een literatuurstudie naar de sociale en culturele ontwikkelingen op het platteland in de jaren negentig. De onderzoekers bestudeerden vooral de samenhang tussen deze ontwikkelingen en leefbaarheid.
De voornaamste conclusies zijn dat de verstedelijking van het platteland zich onomkeerbaar door zet. Dat komt vooral tot uitdrukking in de fragmentatie van het sociale domein, de regionalisering van maatschappelijke en sociale activiteiten en de individualisering van het bestaan. Deze processen liggen aan de basis van functieverschuiving van het platteland. Naast de agrarische sector leggen ook andere sectoren – wonen, recreatie, natuurbeheer  hun claims. De agrarische sector neemt af in betekenis. Maar deze processen beïnvloeden tevens de leefbaarheid op het platteland. De leefbaarheid wordt mede daardoor bepaald door de ruimtelijke keuzevrijheid van de plattelandsbewoner. De sleutel is de mate van automobiliteit waarover de bewoners beschikken. Vanwege de algemeen toegenomen mobiliteit van burgers (stedelingen en plattelandsbewoners) groeit de betekenis van het platteland als woongebied.
Maar het platteland herbergt ook bewoners die beperkt zijn in hun mobiliteit. Zij dreigen het slachtoffer te worden van regionaliseringsprocessen zoals die tot uitdrukking komen in het verdwijnen van voorzieningen uit de kleinere dorpen. De leefbaarheid in de dorpen en het buitengebied wordt daardoor verschillend beleefd. Dat stelt hoge eisen aan het beleid. In de jaren negentig komt de gebiedsgerichte benadering in plattelandsvernieuwing op. Daarin worden de potenties van het gebied waarop de benadering is gericht versterkt en benut.