Het Verwey-Jonker Instituut onderzocht voor de gemeente Utrecht in hoeverre de Utrechtse arbeidsmarkt op dit moment inclusief is volgens werkgevers en werknemers. Deze informatie wil de gemeente gebruiken om het programma Inclusieve Arbeidsmarkt uit te voeren, met als doel een arbeidsmarkt waarin iedereen zich veilig voelt en zichzelf kan zijn, ongeacht afkomst, seksuele oriëntatie, leeftijd, sociaaleconomische status, religie, opleidingsachtergrond of beperking.
Om te bepalen hoe inclusief de Utrechtse arbeidsmarkt op dit moment is en of de problematiek rondom exclusie die we op de algemene Nederlandse werkvloer zien ook geldt voor de gemeente Utrecht, brachten we discriminatie, ongewenste omgangsvormen en sociale veiligheid op de Utrechtse werkvloer in kaart.
Methode
Om de onderzoeksvragen te kunnen beantwoorden zijn twee vragenlijsten uitgezet, één onder werkgevers en één onder werknemers. In totaal hebben 74 werkgevers en 567 werknemers werkzaam in Utrecht de vragenlijst ingevuld.
Resultaten
Over het algemeen ervaren werkgevers hun organisatie als inclusief, blijkt uit het onderzoek. Een derde van de werkgevers geeft aan dat zij een uitgebreid diversiteit en inclusie en/of een antidiscriminatiebeleid hebben en ruim een kwart van de werkgevers geeft aan dat het beter kan. Bij een deel van de werkgevers bestaat het uit losse maatregelen in plaats van een volledig beleid. Ongeveer een derde van de werkgevers heeft géén beleid rond inclusie en discriminatie.
Over het algemeen ervaren werknemers hun werk als veilig en inclusief. Dit geldt met name voor de publieke sector ten opzichte van andere sectoren en voor grootbedrijven ten opzichte van het MKB. Specifiek personen van kleur, mensen met een niet-Europese achtergrond, mannen en theoretisch opgeleide werknemers ervaren hun werkklimaat als minder inclusief dan hun medewerknemers. Verder zien we dat werknemers die gelovig zijn, LHBTIQA+-werknemers en werknemers met een beperking of chronische ziekte zich minder vaak sociaal veilig voelen. Ook werknemers die vaker getuige of slachtoffer zijn van ongewenste omgangsvormen, of discriminatie hebben ervaren, voelen zich minder veilig en vinden het werkklimaat minder inclusief.
Aanbevelingen
In het rapport doen we aanbevelingen voor de gemeente Utrecht om een inclusieve arbeidsmarkt te ondersteunen. We zetten daarbij uiteen welke oplossingsrichtingen en concrete acties voor het tegengaan van arbeidsmarktdiscriminatie en het verbeteren van de inclusieve werkvloer we als kansrijk zien binnen de Utrechtse context.