Mediation of (conflict)bemiddeling is inmiddels in verschillende rechtsgebieden een bekend fenomeen. Vooral op het terrein van familierecht is de afgelopen decennia veel praktijkervaring opgedaan.
Het Ministerie van Justitie startte in 1997 experimenten met scheidings- en omgangsbemiddeling, die antwoord moesten geven op een aantal vragen rond mediation. Bijvoorbeeld:
- Is scheidingsbemiddeling zonder tussenkomst van de rechter met voldoende waarborgen omgeven?
- Levert omgangsbemiddeling een bijdrage bij het oplossen van conflicten over de omgangsregeling?
- Biedt bemiddeling voldoende waarborgen voor het belang van de zwakkere partij in de procedure, zoals minderjarige kinderen?
Voor de beantwoording van de vragen hebben zowel bemiddelden, bemiddelaars als minderjarige kinderen vragenlijsten ingevuld. Ook zijn bemiddelden, bemiddelaars en rechters geïnterviewd.
De experimenten hadden een landelijke opzet en gingen gedurende twee jaar vergezeld van wetenschappelijk onderzoek. Aan het onderzoek werkten negen rechtbanken en drieëntachtig bemiddelaars vanuit verschillende werkterreinen mee.
Het onderzoek gaat in op de kenmerken van het bemiddelingsaanbod, zoals de discipline van de bemiddelaar, de waardering van de bemiddeling door partijen en de uitkomsten van de bemiddeling. Bovendien is de duurzaamheid van de gemaakte afspraken onder de loep genomen.
Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat bemiddelden de bemiddeling positief ervaren. Het merendeel van de bemiddelingen is met een wederzijdse overeenkomst afgerond. Overigens blijkt de groep die heeft deelgenomen aan de bemiddelingen niet bijzonder af te wijken van de scheidingspopulatie in Nederland. Hoewel bemiddeling met voldoende waarborgen blijkt te zijn omgeven, is in verschillende fasen van het bemiddelingsproces verbetering mogelijk. De publicatie doet daartoe in de aanbevelingen enkele voorstellen.