Allochtonen nemen nauwelijks deel aan vrijwilligerswerk in instellingen en verenigingen die voor de hele bevolking bestemd zijn. Het probleem zit aan twee kanten: algemene organisaties stellen zich zelden uitnodigend op tegenover allochtonen; allochtonen zelf zijn nog niet vertrouwd met het Nederlands fenomeen vrijwilligerswerk. Dit komt naar voren uit het onderzoek ‘De nieuwe vrijwilligers’ van het Verwey-Jonker Instituut, uitgevoerd in opdracht van de gemeente Rotterdam en medegefinancierd door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Het onderzoek bestond uit twee deelonderzoeken. In het eerste deelonderzoek, uitgevoerd in samenwerking met het Centrum voor Onderzoek en Statistiek in Rotterdam, werd onderzocht in hoever allochtone (Surinamers, Antillianen, Kaapverdianen, Turken en Marokkanen) en autochtone Rotterdammers deelnemen aan het verenigingsleven. Veel allochtonen nemen deel aan religieuze organisaties. Bij allerlei andere soorten organisaties is de deelname van allochtonen aanmerkelijk lager dan die van autochonen.
In het tweede deelonderzoek werd een veertigtal praktijksituaties onderzocht, in Rotterdam en elders, waarin geprobeerd wordt allochtonen als vrijwilligers bij de werkzaamheden van organisaties te betrekken. het betreft projecten op de volgende werkterreinen: het sociaal-cultureel werk, sportverenigingen, speeltuinen, het jongerenwerk en bewonersorganisaties. De analyse van deze projecten bracht enkele principes aan het licht die als richtsnoer kunnen dienen bij het betrekken van allochtonen als vrijwilligers in de werkzaamheden van algemene organisaties: rekening houden met verschillen tussen allochtone bevolkingsgroepen en hun mate van integratie de Nederlandse samenleving, vrijwilligers rekruteren en selecteren op geschiktheid ongeacht hun afkomst, terughoudendheid ten aanzien van ‘positieve actie’ vanwege negatieve bijeffecten, benutten van speciale ondersteuningsprojecten, niet te snel resultaten verwachten.