Kinderen hebben recht op een gezonde en stabiele ontwikkeling. De Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) komt op voor de rechten van kinderen voor wie veilig opgroeien niet vanzelfsprekend is. De RvdK wil zorgen dat zij iedereen gelijk behandelt. Daarom heeft het Verwey-Jonker Instituut, in samenwerking met Movisie, een onderzoek uitgevoerd naar mogelijke vormen van ongelijke behandeling in de dienstverlening van de RvdK en in zijn rol als werkgever.
Wat onderzochten we?
Ruim 29% van de medewerkers heeft voor dit onderzoek een vragenlijst ingevuld naar ervaringen met mogelijke ongelijke behandeling en ongewenst gedrag. Met 25 medewerkers is een diepte-interview gevoerd. De geregistreerde gegevens van de RvdK zijn vergeleken met de gegevens over de algemene bevolking. Ook onderzochten we in hoeverre er verschillen zijn tussen groepen in relatie tot achtergrondkenmerken bij de verschillende vormen van dienstverlening van de RvdK. Tot slot is uitgebreid onderzoek in (inter-)nationale wetenschappelijke literatuur gedaan over wat werkt in het voorkomen van bias in de jeugdbescherming. Daaruit komt naar voren dat er verschillende onderbouwde manieren zijn om bias aan te passen.
Resultaten voor cliënten
Op basis van de analyse van de registratiegegevens van de RvdK is in de meeste gevallen geen structureel verschil te zien in dienstverlening tussen groepen met verschillende achtergrondkenmerken. Twee belangrijke uitzonderingen: het verschil bij de constatering of een taakstraf geslaagd is, waarbij bij kinderen met een Nederlandse achtergrond vaker het oordeel taakstraf geslaagd gegeven wordt dan bij kinderen met een migratieachtergrond. Ook bij kinderen uit gezinnen boven de armoedegrens wordt vaker vastgesteld dat de taakstraf geslaagd is dan bij kinderen onder de armoedegrens.
Daarnaast is er een verschil te zien bij het ‘advies sepot’. Dit speelt in het geval dat een kind een strafbaar feit heeft gepleegd, een advies sepot houdt dan in dat de Raad aan de officier van Justitie adviseert om het kind niet verder te vervolgen. Dit advies sepot wordt vaker bij kinderen met een Nederlandse achtergrond gegeven dan bij kinderen met een migratieachtergrond. Op basis van onze analyses kunnen we niet nagaan welke oorzaken ten grondslag liggen aan deze verschillen.
Resultaten voor medewerkers
Als het gaat over medewerkers van de raad, komt uit het vragenlijstonderzoek naar voren dat ongeveer één op de tien respondenten in het afgelopen jaar discriminatie heeft ervaren tijdens hun werk door een collega of leidinggevende. Dit getal ligt hoger onder respondenten met een niet-Europese migratieachtergrond, van deze groep ervaart 24% discriminatie. Van de deelnemers die aangaven discriminatie te hebben ervaren was dit met name in relatie tot herkomst of etniciteit, gender/geslacht en huidskleur. Daarnaast gaf 52% van de deelnemers aan het afgelopen jaar ongewenst gedrag te hebben ervaren. In de interviews vertelden medewerkers dat de discriminatie die ze meemaken vaak subtiel is. Ervaringen met discriminatie en ongewenst gedrag dragen bij aan een gevoel van sociale onveiligheid, zoals ook naar voren komt in onderzoek bij andere overheidsorganisaties.
De afgelopen jaren heeft de RvdK haar beleid en procedures aangepast om het risico op ongelijke behandeling voor sollicitanten en medewerkers te verkleinen. Het rapport sluit af met een aantal aanbevelingen voor de RvdK om verder te werken aan het terugdringen van (risico’s op) ongelijke behandeling.