Het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming is ontwikkeld om het huidige jeugdbeschermingssysteem te verbeteren. Het Verwey-Jonker Instituut onderzoekt samen met de Erasmus Universiteit en Hogeschool Rotterdam hoe de nieuwe aanpak van het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming zich ontwikkelt en wat de meerwaarde is van een integrale benadering.
In 2021 werd het toekomstscenario ontwikkeld in opdracht van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het ministerie van Justitie en Veiligheid en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om het huidige jeugdbeschermingssysteem te verbeteren, dat veelal als complex en belemmerend wordt ervaren. Het toekomstscenario beoogt tijdige, passende en samenhangende hulp te bieden aan kinderen en volwassenen die te maken hebben met (dreigende) onveiligheid in de thuissituatie. Dit gebeurt onder meer door een vast contactpersoon die gezinnen begeleidt en problematiek in samenhang beoordeelt.
Het doel is om dreigende problemen in een vroeg stadium te identificeren en waar mogelijk preventief te werken, om zo gedwongen bescherming zo veel mogelijk te voorkomen. Dit vraagt van professionals een andere manier van werken, waarbij zij de tijd krijgen om met gezinnen te praten en hun benadering aan te passen aan wat werkt voor het gezin. Deze manier van werken wordt momenteel in de praktijk gebracht in proeftuinen.
Voor het actieonderzoek naar deze proeftuinen is de dataverzameling nog gaande, maar er is al voldoende materiaal verzameld om een eerste indruk te krijgen van de stand van zaken eind 2024. Deze stand van zaken wordt beschreven in dit rapport.