Als contact niet vanzelfsprekend is na scheiding

Een verkennend onderzoek naar passende hulp en ondersteuning aan kinderen en ouders wanneer contact tussen kind en een van de ouders niet in het belang van het kind is
PublicatiesGepubliceerd op: 16-09-24
Er is nog weinig bekend over kinderen die vanwege traumatische ervaringen door psychiatrische en/of geweldsproblematiek bij een van de ouders geen contact meer willen nadat ouders uit elkaar zijn gegaan. Ook ontbreekt inzicht in de behoefte aan ondersteuning en hulp van deze kinderen en de ouders. In dit rapport van Verwey-Jonker Instituut wordt op grond van literatuuronderzoek, casusonderzoek en groepsgesprekken met professionals op deze problematiek ingegaan en worden aanbevelingen gedaan. Uitgevoerd in opdracht van Stichting Kind in Crisis (KiC).

Geblokkeerde ouder-kindrelaties

Er zijn veel verschillende redenen waarom kinderen (tijdelijk) geen contact willen met een van de ouders en er worden verschillende termen gebruikt. De term ‘geblokkeerde ouder-kindrelaties’ biedt ruimte om met een open blik de feiten en de dynamiek tussen ouders onderling, tussen ouders en kinderen en met de sociale omgeving te onderzoeken en tot een stappenplan te komen. Bij gezinnen met een geblokkeerde ouder-kindrelatie is de situatie dikwijls zo complex dat er geen eenduidige oplossing is.

Resultaten

Uit het onderzoek komt naar voren dat contact met beide ouders alleen het beste is voor het kind wanneer het veilig genoeg is en ouders goed genoeg kunnen opvoeden. Als kinderen onveiligheid en geweld meemaken, is de negatieve impact hiervan vaak groter dan het positieve effect van regelmatig contact met beide ouders na scheiding. Door geen contact te hebben met de agressieve ouder ontstaat rust en ruimte en voelt het kind zich veiliger en zelfverzekerder.
Het recht op omgang en de verantwoordelijkheid een goede ouder te zijn, zijn twee verschillende opgaven. Het huidig onderzoek laat zien dat het van groot belang is om het juridische recht op omgang te koppelen aan de pedagogische belangen van het kind. Voor een kind kan het contact met een van de ouders te ontwrichtend zijn en dan is het blijven inzetten op omgang (zeer) schadelijk voor een kind.

Aanbevelingen

De belangrijkste aanbevelingen uit het rapport zijn:

  • Vergroot de kennis in de keten
  • Geef meer ruimte aan het pedagogische belang van het kind, waaronder veiligheid
  • Meer aandacht voor de stem van het kind in het juridische traject
  • Meer onderzoek naar voorwaarden voor contact bij jonge kinderen en naar de vertaalslag van good practices uit het buitenland

Met medewerking van

  • N. de Jong

Thema's

  • Huiselijk geweld en kindermishandeling

    Geweld en veiligheid in gezin en relatie is een van onze jarenlange expertises. Lees hier meer over het thema huiselijk geweld en kindermishandeling, nieuwsberichten en recente publicaties.

  • Jeugd en opvoeding

    Binnen de onderzoeksgroep jeugd staat de ontwikkeling en opvoeding van kinderen en jongeren hoog op de agenda. We onderzoeken kansen en belemmeringen daarbij, met veel aandacht voor de rol van opvoeders, moeders én vaders.

    Meer over dit thema
  • Jeugdhulp

    De jeugd is onze toekomst! Daarom vinden wij het belangrijk om jeugdigen, opvoeders en professionals in de jeugdhulp - met onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek - te ondersteunen.

    Meer over dit thema
Deel deze publicatie op: