Peuters van het Peutercollege die extra uren voor- en vroegschoolse educatie (VVE) kregen, zijn niet per se beter voorbereid op de basisschool dan peuters die dat extra aanbod niet kregen. Op het gebied van taalvaardigheden, sociaal-emotionele ontwikkeling, motorische ontwikkeling en de executieve functies zoals concentratie en verwerkingssnelheid doen kinderen die naar Het Peutercollege gingen het vrijwel even goed als kinderen die een normaal VVE-aanbod kregen.
Het Peutercollege was opgezet met het idee dat peuters met een verhoogde kans op achterstanden bij de start van het basisonderwijs, baat hadden bij een intensievere aanpak. Stichting de Verre Bergen en de Bernard van Leer Foundation hebben deze aanpak vijf jaar gefinancierd. Tweejarige peuters kregen vijf dagdelen een VVE-aanbod, driejarigen kregen een aanbod van negen dagdelen.
Je zou denken dat peuters achterstanden sneller inlopen als ze een meer intensieve vorm van VVE-onderwijs krijgen, maar dat hebben we met dit onderzoek niet kunnen aantonen – onderzoeker dr. Harrie Jonkman
Daarnaast bood het Peutercollege een doorlopende leerlijn met een professioneler team en had het meer aandacht voor ouderbetrokkenheid en de omgeving van het kind. De vorderingen van de 84 kinderen die het Peutercollege bezochten, vergeleken de onderzoekers met kinderen die een regulier VVE-programma volgden, bijvoorbeeld bij een kinderdagverblijf of een peuterschool.
Omstandigheden onderzoek
Het Peutercollege kende een aantal tegenslagen. De kwaliteit en professionaliteit van het pedagogisch team waren nog in ontwikkeling gedurende het onderzoek. Daarnaast brachten ouders hun kinderen minder vaak naar het Peutercollege dan gedacht. De doorlopende leerlijn werd verbroken toen twee van de vier basisscholen sloten met wie het Peutercollege samenwerkte. Tot slot waren de ouder- en wijkbetrokkenheid niet altijd even groot. “Al deze zaken kunnen van invloed zijn op de resultaten van het onderzoek,” zegt Jonkman.
Een andere beïnvloedingsfactor was dat peuters van het Peutercollege in sommige opzichten kwetsbaarder waren dan de vergelijkingsgroep. Ouders van de kinderen die het Peutercollege bezochten, kampten vaker met gevoelens van stress en depressiviteit. Ook lag het startniveau lager.
Positieve lessen
Ouders geven aan zeer tevreden te zijn over Het Peutercollege. Ook de onderzoekers en de financiers van het Peutercollege vinden de ervaringen waardevol. “Ouders uit aandachtswijken zijn actief gestimuleerd hun peuters naar het Peutercollege te brengen,” zegt Jonkman. “Deze peuters hadden wellicht helemaal geen VVE-aanbod gehad zonder deze stimulans. Daarbij is meerjarig onderzoek in aandachtswijken naar de effecten van VVE op kinderen met taalachterstanden vrij zeldzaam in Nederland. Dit onderzoek maakt zichtbaar welke randvoorwaarden een belangrijke rol spelen bij de intensivering van voorschoolse educatie.”
Stichting De Verre Bergen en de Bernard van Leer Foundation zijn inmiddels gestopt met de financiering van Het Peutercollege. Het Peutercollege biedt peuters nu een regulier VVE-programma zonder extra uren.