Een groep van ruim twintig vrouwen komt elke twee weken in buurtcentrum De Jager in Utrecht Overvecht bij elkaar. Onder begeleiding van Saskia Moerbeek en Frank von Meijenfeldt bespreken ze zaken als opvoeding en taal. Door de Coronacrisis kunnen ze elkaar nu al ruim twee maanden niet fysiek ontmoeten. Saskia belt alle vrouwen wekelijks en schrijft een blog over wat zij over de impact van corona op het dagelijks leven van deze vrouwen hoort.
‘Ik spreek met vrouwen die oorspronkelijk uit Marokko of Turkije komen en al lang in de Utrechtse wijk Overvecht wonen en met vrouwen die als vluchteling naar Nederland zijn gekomen en nog maar kort in de wijk wonen. We bespreken hoe iedereen deze tijd beleeft en wat de moeders doen om de dagen thuis met hun gezin door te komen. Per ronde bereid ik een paar vragen voor die ik soms expliciet en soms terloops stel. Wat direct opvalt is dat de moeders die oorspronkelijk uit Syrië komen zich snel aanpassen en het leven nemen zoals het komt. Ze hebben wel voor hetere vuren gestaan, al zeggen ze dat niet zo.
Voor de tweede- of derde generatie moeders met roots in Marokko, is het soms anders. Zij hebben in Nederland altijd in veilige en redelijke stabiele omstandigheden geleefd en zijn gewend aan de vrijheid om de deur uit gaan. Verder valt op hoe bewust iedereen zich is van de voorschriften. Even kort een boodschap doen. Een klein wandelingetje met de kinderen, dat is het wel. En sommigen doen ook dat laatste niet. Gewoon binnen blijven is hun devies. Soms hoor je angst in de verhalen doorklinken, soms berusting en in alle gevallen verantwoordelijkheidsgevoel.’
Versterkt
‘Naar mate de tijd verstrijkt wordt duidelijk dat problemen die er altijd al waren, nu versterkt worden. Zoals een hoognodige kaakoperatie die niet door kan gaan, waardoor je de hele dag helse hoofdpijnen hebt. Een man die gestrand is in Marokko, waardoor je er plots alleen voor staat. Een gehandicapt kind dat niet naar de dagbesteding kan en helemaal van slag raakt en agressief wordt. Je kinderen die bij je ex wonen niet kunnen zien. Een tienerzoon met schulden en problemen die zich 24 uur per dag opsluit in zijn kamer. Zorgen over je zieke moeder in Marokko en weten dat je er niet naartoe kan als het nodig is. Zorgen om je familie in Syrië die het toch al zo zwaar heeft, die soms geen elektriciteit en dus geen internet heeft, en die de voedselprijzen daar alsmaar ziet stijgen. Wat daarbij komt zijn de nieuwe problemen met online leren, die sommige moeders met weinig computerkennis ervaren. Hierdoor hebben ze het idee als ouder te falen. Ook geluidsoverlast van de buren komt nu meer voor dan voorheen.’
Golven
‘In de weken die volgen deinen de gesprekken mee op de golven van de tijd. Als er een beperkte versoepeling van de lockdown komt en de kinderen weer naar school mogen, merk ik dat moeders heen en weer geslingerd worden tussen hoop en vrees. Hoe gek het ook klinkt. Leven in lockdown is in ieder geval duidelijk. Maar nu we weer een beetje naar normaal neigen, slaat de twijfel toe. Is het verstandig om je kinderen weer naar school te laten gaan? Hoe moet dat nu met kwetsbare ouders en met de oudere meesters en juffen? Maar ze zien ook dat het voor de kinderen heel erg belangrijk is. Die missen school heel erg en beginnen zich steeds meer te vervelen.’
Ramadan
‘Wat wel weer prettig is, is de combinatie van Ramadan en schoolvakantie. Nu kunnen de gezinnen lekker laat samen eten en het gezellig hebben, ze kunnen toch uitslapen. Een enkeling heeft het zwaar met de Ramadan, moe, hoofdpijn, maagzuur.. maar het merendeel vindt het eigenlijk best gezellig zo, zonder verplichtingen buitenshuis. Je kan eenvoudiger koken en hoeft niet dagen met boodschappen te slepen.’
Woorden
‘Op verzoek van een partnerorganisatie uit Italië die een Pandemisch Alfabet aanlegt, vraag ik de dames welke woorden in deze tijd voor hen het meest belangrijk zijn. Het levert een mooi palet op van woorden die ze, als alles weer normaal is, niet willen vergeten.’
Hadeel zegt bijvoorbeeld: Samenwerken is een belangrijk woord. We zien mensen samenwerken om oplossingen te bedenken. Die geest van samenwerking moeten we vasthouden.
Inas: Denk aan positieve dingen. Laat negatieve gedachten en gevoelens je niet gevangennemen.
Souad: tijd nemen voor elkaar. Nu nemen we de tijd voor elkaar. We bellen, we luisteren, we spreken elkaar moed in en we geven elkaar aandacht. Dat moeten we blijven doen.
Als laatste noem ik het woord geloof dat door Kholood benoemd werd. Door je geloof, welk geloof dat ook is, voel je je vrediger en kun je dingen accepteren. De slechte dingen en de goede dingen.
Om het groepsgevoel een beetje in takt te houden posten ik een woord per dag in de Whatsapp-groep van de Wijkacademie met de naam van de persoon die het noemde, een korte uitleg en een mooie foto.
Serie blogs
Op basis van de belrondes schrijf ik regelmatig een blog. Deze blogs zijn te lezen op de website van stichting BMP. De komende periode zal ik ook schrijven over onze langzame terugkeer naar de groepsbijeenkomsten. Niet in een klein buurthuiszaaltje, maar misschien wel op gepaste afstand in een park. De kerngroepleden hebben uit eigen beweging hiervoor al een mooi programma bedacht.
Wijkacademie Stromend Overvecht
De Wijkacademie Stromend Overvecht heeft als motto: leren van elkaar. Een kerngroep van ruim 20 vrouwen komt daartoe eens in de twee weken bij elkaar in Buurtcentrum De Jager in Overvecht. Ze bespreken thema’s die voor hen belangrijk zijn en ontwikkelen samen met andere organisaties programma’s voor de wijk om belangrijke onderwerpen als ‘veilig buitenspelen’en ‘het bijzondere van taal’ aan de orde te stellen. De methode waarmee gewerkt wordt is ontleend aan de Wijkacademie Opvoeden. In de gesprekken ligt veel nadruk op de (levens) verhalen en de eigen ervaringen van de deelnemers. Stromend Overvecht is een initiatief van stichting BMP en wordt begeleid door Frank von Meijenfeldt en Saskia Moerbeek.